Kalendarz niedziel handlowych na 2023 rok – wszystko, co musisz wiedzieć

Jak wygląda kalendarz niedziel handlowych w 2023 roku?

W ostatnich latach w Polsce obserwujemy wyraźne zmiany w handlu, które wynikają przede wszystkim z przepisów ograniczających możliwość prowadzenia sprzedaży w niedziele. Pojawiają się pytania: kiedy możemy zrobić zakupy w dużych marketach, centrach handlowych czy galeriach, a kiedy sklepy będą zamknięte i jakie są tego przyczyny? Kalendarz niedziel handlowych na 2023 rok nie jest przypadkowym zestawieniem dat – stanowi pewien kompromis pomiędzy interesem konsumentów, pracowników sklepów a polityką państwa, starającą się ograniczyć nadmierną pracę w dni tradycyjnie wolne.

Wielu Polaków wciąż próbuje znaleźć balans pomiędzy chęcią zrobienia zakupów wtedy, gdy mają na to czas (na przykład w niedzielę po południu), a poszanowaniem zasady wolnej niedzieli dla pracowników handlu. Lata 2018–2020 były okresem dynamicznych zmian: początkowo można było handlować w każdą pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca, później tylko w wybrane niedziele. Rok 2023 to kolejny etap, w którym funkcjonują już ugruntowane zasady, a handel ograniczony jest do kilku określonych niedziel w roku.

Poniżej przyjrzymy się temu, jak wygląda kalendarz niedziel handlowych na 2023 rok, jakie sklepy są otwarte w te dni, dlaczego wprowadzono takie regulacje oraz jak się do nich dostosować. To również doskonała okazja, by zastanowić się nad tym, jak planować zakupy, aby uniknąć przykrych niespodzianek i nie stać przed zamkniętymi drzwiami sklepu w dniu, w którym spodziewaliśmy się dużych obniżek czy specjalnych promocji.

Skąd wzięły się ograniczenia w handlu w niedziele?

Zanim przejdziemy do szczegółów, warto poznać podłoże wprowadzonych zmian. W Polsce przez wiele lat handel w niedziele był powszechny. Galerie handlowe pełne były klientów, a niedzielne popołudnia często spędzało się na rodzinnych zakupach w sklepach spożywczych, budowlanych czy odzieżowych. Jednak organizacje związkowe, kościelne oraz część społeczeństwa zaczęły podnosić argument, że pracownicy handlu mają prawo do odpoczynku i spędzania czasu z rodziną. W wielu krajach europejskich niedziela od lat jest dniem wolnym od pracy dla większości sklepów, co stało się inspiracją dla polskiego ustawodawcy.

Stopniowo wprowadzano regulacje, które z roku na rok ograniczały liczbę niedziel handlowych. W 2020 roku pojawiły się już bardzo wyraźne przepisy mówiące, że tylko kilka niedziel w roku można przeznaczyć na handel. Rok 2023 podtrzymuje tę tendencję – niedziel handlowych nie ma wiele, ale są one starannie wybrane.

Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2023 roku?

Aby uniknąć zamieszania i wielokrotnego sprawdzania kalendarza, warto znać konkretne daty. W 2023 roku niedziele handlowe przypadają na:

• 29 stycznia – niedziela przed feriami zimowymi w wielu województwach, pozwalająca na ostatnie zakupy przed wyjazdami.
• 2 kwietnia – niedziela poprzedzająca Wielkanoc, umożliwiająca zaopatrzenie się w produkty świąteczne.
• 30 kwietnia – niedziela przed długim weekendem majowym, idealna do uzupełnienia zapasów.
• 25 czerwca – niedziela poprzedzająca wakacje, szansa na kupno potrzebnych rzeczy przed urlopem.
• 27 sierpnia – niedziela handlowa pod koniec wakacji, umożliwiająca zakupy przed nowym rokiem szkolnym.
• 17 grudnia – niedziela handlowa przedświąteczna, pozwalająca spokojnie kupić prezenty i produkty na Boże Narodzenie.
• 24 grudnia – wyjątkowa niedziela handlowa w samą Wigilię, choć sklepy tego dnia zwykle są czynne krócej, co daje ostatnią szansę na zakup brakujących podarunków i artykułów spożywczych.

Powyższa lista stanowi oficjalny wykaz niedziel, w które handel jest dozwolony. Oczywiście, poszczególne sieci handlowe, sklepy i galerie mogą wewnętrznie modyfikować swoje godziny otwarcia, dlatego warto wcześniej sprawdzić na stronie internetowej danego sklepu czy w mediach społecznościowych, aby nie zdziwić się skróconym czasem pracy.

Podział na niedziele handlowe i niehandlowe

Poniżej znajduje się tabela, która podsumowuje niedziele handlowe w 2023 roku oraz ich charakter:

Wszystkie pozostałe niedziele w 2023 roku nie mają statusu handlowego. Oznacza to, że większość sklepów będzie zamknięta, a jedynie nieliczne punkty zgodnie z przepisami będą mogły prowadzić sprzedaż.

Jakie sklepy mogą być otwarte w niehandlowe niedziele?

Wprowadzenie ograniczeń nie oznacza, że w niedziele niehandlowe nigdzie nie da się kupić chleba czy podstawowych produktów. Istnieją wyjątki, dzięki którym niektórzy przedsiębiorcy mogą legalnie prowadzić handel:

• Stacje benzynowe – często mają w swojej ofercie podstawowe produkty spożywcze, napoje, prasę.
• Sklepy prowadzone przez właścicieli – jeśli za ladą stoi sam właściciel lub członkowie jego najbliższej rodziny, sklep może być otwarty.
• Piekarnie, cukiernie, lodziarnie – produkty świeże, zwłaszcza pieczywo i ciasta, mogą być sprzedawane również w niedziele niehandlowe.
• Kwiaciarnie – to miejsca, w których zakupimy kwiaty nawet w niehandlową niedzielę.
• Placówki pocztowe i punktowe typu Żabka, jeśli pełnią funkcję punktów pocztowych – wiele małych sklepów działających na zasadach franczyzowych posiada status placówki pocztowej, co pozwala im na legalną sprzedaż również w niedziele niehandlowe.

Warto zwrócić uwagę, że nie wszystkie małe sklepiki będą otwarte. To zależy od właścicieli i ich chęci do pracy w niedziele oraz od tego, czy spełniają oni warunki prawne. Podobnie jest z placówkami franczyzowymi – nie każda Żabka będzie czynna, gdyż zasady współpracy i wewnętrzne regulaminy mogą się różnić.

Jak najlepiej zaplanować zakupy?

Aby uniknąć niepotrzebnego stresu i rozczarowań, warto dobrze zaplanować swoje zakupy. Nikt przecież nie lubi sytuacji, w której z powodu braku wiedzy o niedzielach handlowych stoimy przed zamkniętymi drzwiami supermarketu, a lodówka świeci pustkami. Oto kilka wskazówek:

• Sprawdź kalendarz z wyprzedzeniem – warto mieć zapisane daty niedziel handlowych w kalendarzu (tradycyjnym lub elektronicznym) i przypominać sobie o nich co jakiś czas.
• Planuj duże zakupy na dni powszednie – jeśli masz możliwość, staraj się odwiedzać sklepy w tygodniu, kiedy kolejek jest mniej, a wybór towarów pełniejszy.
• Przed wyjazdem na urlop czy weekendowy wypad sprawdź, czy trafiasz na niedzielę handlową. Dzięki temu zaopatrzysz się w potrzebne rzeczy.
• Korzystaj z usług lokalnych sklepików, cukierni czy piekarni – jeśli zabraknie ci chleba czy mleka, może się okazać, że mimo niedzieli niehandlowej znajdziesz otwarty punkt w pobliżu.
• W razie potrzeby użyj aplikacji i stron internetowych – wiele sklepów oraz serwisów informacyjnych na bieżąco podaje informacje o tym, które sklepy są otwarte. Warto sprawdzić oficjalne profile galerii handlowych.

Dlaczego właśnie te konkretne niedziele są handlowe?

Przy ustalaniu kalendarza niedziel handlowych bierze się pod uwagę okresy wzmożonego ruchu konsumenckiego. To przede wszystkim momenty związane z:

• Wakacjami i feriami – kiedy ludzie wyjeżdżają, potrzebują dodatkowych zakupów, a przed wyjazdem często brakuje czasu w dni powszednie.
• Świętami religijnymi i państwowymi – Wielkanoc, Boże Narodzenie, długie weekendy majowe i inne okoliczności to czas, kiedy sklepy powinny być dostępne dla klientów, aby ułatwić im przygotowania.
• Początkiem roku szkolnego – koniec wakacji to gorący okres w sklepach z odzieżą, artykułami papierniczymi i księgarniach.

Ustawodawca stara się zatem uwzględnić naturalny rytm życia społecznego i gospodarczego, tak by nie całkowicie sparaliżować możliwości dokonywania zakupów. Jednocześnie ogranicza handel w inne niedziele, aby zapewnić pracownikom handlu więcej wolnego czasu.

Jakich towarów najczęściej brakuje, gdy trafisz na niedzielę niehandlową?

Zdarza się, że bez dokładnej wiedzy trafiasz na niedzielę niehandlową i potrzebujesz szybko dokonać zakupu. Czego wtedy zazwyczaj nam brakuje?

• Podstawowych produktów spożywczych – mleka, pieczywa, jajek, masła czy warzyw.
• Artykułów higienicznych – jeśli nagle skończą nam się papier toaletowy, środki czystości lub pieluchy.
• Drogerii i leków bez recepty – czasem potrzebujemy kosmetyku, płynu do soczewek czy środka przeciwbólowego, a najbliższa drogeria jest zamknięta.
• Części do napraw domowych – gdy coś się zepsuje, a mamy tylko jeden dzień na naprawę, brak otwartego marketu budowlanego może być problematyczny.

W takich sytuacjach najlepszym rozwiązaniem jest poszukiwanie najbliższego otwartego małego sklepiku lub stacji benzynowej. Można również skorzystać z pomocy sąsiadów, którzy mogą poratować drobnymi artykułami lub doradzić, gdzie można nabyć potrzebne rzeczy.

Czy zakaz handlu w niedziele w Polsce jest surowszy niż w innych krajach?

Porównując polskie przepisy z innymi krajami europejskimi, sytuacja bywa zróżnicowana. W takich państwach jak Niemcy czy Austria handel w niedziele jest niemal całkowicie zakazany, a wyjątki to naprawdę rzadkość. Z kolei w krajach skandynawskich czy w Wielkiej Brytanii regulacje są mniej restrykcyjne, choć również istnieją ograniczenia godzin otwarcia.

W Polsce ustawodawca poszedł drogą stopniowego ograniczania niedziel handlowych, pozostawiając konsumentom i przedsiębiorcom pewne pole manewru. Nie jest to najbardziej restrykcyjny system w Europie, ale zdecydowanie zauważalny po latach pełnej swobody handlowej.

Jak reaguje branża handlowa?

Duże sieci handlowe, galerie i mniejsze sklepy różnie reagują na ograniczenia. Większość z nich dostosowała się do nowych realiów, zmieniając strategie marketingowe, godziny otwarcia w tygodniu i kładąc większy nacisk na sprzedaż internetową. Wiele sklepów zauważyło wzrost obrotów w soboty, kiedy klienci starają się zrobić większe zakupy na zapas. Rosnąca popularność sklepów online także wpływa na podejście branży do zakazu handlu w niedziele – klienci coraz częściej kupują w internecie, gdzie dostęp do towarów jest całodobowy.

Niektórzy przedsiębiorcy narzekają, że ograniczenia handlowe utrudniają konkurowanie z zagranicznymi firmami czy sklepami internetowymi. Inni wskazują jednak, że zakaz niedzielnego handlu pozwala lepiej zaplanować procesy logistyczne i wprowadzić bardziej przewidywalne grafiki pracy dla pracowników.

Zakupy online jako alternatywa dla niedziel handlowych

W dobie szybkiego internetu i łatwego dostępu do licznych platform sprzedażowych, zakupy online stały się naturalną alternatywą. Możliwość kupienia produktów o dowolnej porze, bez wychodzenia z domu i stania w kolejce, to ogromne udogodnienie. Wielu konsumentów korzysta więc z e-commerce jako sposobu na ominięcie niedziel niehandlowych.

Ważna informacja: Jeśli w niedzielę niehandlową zamówimy coś przez internet z opcją dostawy kurierem, to najprawdopodobniej zamówienie i tak zostanie zrealizowane w najbliższy dzień roboczy. Jednak sama możliwość złożenia zamówienia pozostaje otwarta. W efekcie nawet jeśli sklepy stacjonarne są zamknięte, w sieci handel kwitnie bez zakłóceń. Wiele platform zakupowych oferuje też odbiór w paczkomatach, które są dostępne siedem dni w tygodniu, 24 godziny na dobę.

Czy niedziele handlowe mogą w przyszłości zniknąć?

Obecnie trudno przewidywać, czy ograniczenia będą zaostrzone, czy może poluzowane. Dyskusje na ten temat ciągle trwają. Z jednej strony istnieje argument społeczny i pracowniczy – niedziela powinna być dniem wolnym dla większości obywateli. Z drugiej strony są potrzeby konsumentów i gospodarki. Nie da się ukryć, że wprowadzenie całkowitego zakazu handlu w niedziele mogłoby znacznie wpłynąć na rynek, a także na przyzwyczajenia zakupowe Polaków.

Możliwe, że kolejne lata przyniosą pewne zmiany. Mogą pojawić się modyfikacje w listach wyjątków, zasady dotyczące sklepów franczyzowych albo nowe rozwiązania legislacyjne, mające uelastycznić rynek. Na razie jednak pozostaje nam dostosować się do obowiązujących przepisów i kalendarza niedziel handlowych na 2023 rok.

Zalety i wady ograniczeń handlu w niedziele

Warto spojrzeć na tę kwestię z obu perspektyw. Jakie są najczęściej wymieniane zalety ograniczeń?

• Więcej czasu dla pracowników i ich rodzin – wielu pracowników handlu chwali sobie możliwość spędzenia niedziel w gronie najbliższych.
• Uspokojenie życia społecznego – niedziela jest dniem odpoczynku, spotkań towarzyskich, spacerów i aktywności kulturalnych.
• Mniejsza presja konsumpcjonizmu – ograniczenie handlu może skłonić do bardziej świadomych zakupów.

A wady?

• Utrudniony dostęp do zakupów dla zapracowanych – osoby pracujące dużo w tygodniu mogą mieć problem z dużymi zakupami.
• Skomplikowane przepisy i wyjątki – nie każdy rozumie, które sklepy mogą być otwarte, a które nie. To generuje chaos informacyjny.
• Wpływ na gospodarkę i obroty handlu – ograniczenia mogą zmniejszać obroty sklepów, choć rekompensują to często zakupy sobotnie.

Ostatecznie ocena tych regulacji zależy od indywidualnych preferencji i stylu życia. Nie ma wątpliwości, że zmiany zmuszają wszystkich do modyfikacji dotychczasowych nawyków.

Jak odróżnić niedzielę handlową od niehandlowej w praktyce?

Z praktycznego punktu widzenia najlepszym sposobem jest wcześniejsza lektura kalendarza. Można też:

• Obserwować komunikaty w mediach – telewizja, radio czy portale informacyjne często przypominają o nadchodzących niedzielach handlowych.
• Śledzić media społecznościowe ulubionych sklepów i galerii – tam często pojawiają się informacje o godzinach otwarcia.
• Zwracać uwagę na plakaty i banery w sklepach – wiele sieci handlowych informuje z wyprzedzeniem klientów o tym, czy najbliższa niedziela jest handlowa.

Czy sklepy online przypominają o niedzielach handlowych?

Tak, coraz częściej sklepy internetowe, a nawet aplikacje mobilne znanych marek, zaznaczają daty niedziel handlowych, proponując specjalne promocje i oferty. To swego rodzaju „przypominajka”, która może pomóc w zaplanowaniu zakupów. Warto zatem śledzić newslettery oraz oferty przesyłane przez sprzedawców. Czasem w niedziele handlowe pojawiają się dodatkowe rabaty, którymi sprzedawcy kuszą klientów, wiedząc, że tego dnia ludzie chętniej odwiedzają sklepy stacjonarne.

Przykłady sklepów, które w niedziele handlowe organizują promocje

Choć to kwestia indywidualna i zmienia się wraz z polityką marketingową poszczególnych sieci, można wymienić kilka typowych działań:

• Hipermarkety i supermarkety często oferują obniżki na produkty spożywcze w niedziele handlowe, zwłaszcza na świeże warzywa, owoce, mięso czy wędliny.
• Sklepy z elektroniką mogą proponować rabaty na telewizory, laptopy i smartfony, licząc na zakupy rodzinne.
• Galerie handlowe nierzadko organizują w tych dniach wydarzenia dla dzieci, pokazy mody, degustacje czy konkursy, przyciągając klientów i zachęcając do dłuższego pobytu.

Wpływ pandemii na postrzeganie niedziel handlowych

Warto zauważyć, że okres pandemii COVID-19 istotnie wpłynął na zmiany w handlu. Z jednej strony wiele osób zaczęło częściej korzystać ze sklepów internetowych, minimalizując wizyty w galeriach handlowych. Z drugiej strony konieczność zachowania dystansu i reżimu sanitarnego sprawiła, że część osób wolała robić duże zakupy raz na tydzień, w dni, gdy mają pewność, że sklepy są otwarte.

Pandemia jednak nie zniosła zasad niedziel niehandlowych, a tylko chwilowo poluzowano niektóre przepisy. Dziś, gdy obostrzenia są mniejsze, temat niedziel handlowych nadal jest aktualny. Wiele osób ma już wypracowane własne strategie zakupowe, uwzględniające te ograniczenia.

Dobra rada

Choć zakaz handlu w większość niedziel może wydawać się utrudnieniem, warto go potraktować jako szansę na lepszą organizację swojego czasu i zakupów. Zaplanowanie posiłków, wypraw do sklepu czy skorzystanie z usług online może sprawić, że w niedziele skupimy się na relaksie, rodzinnych spacerach, wyjściach do kina czy rekreacji na świeżym powietrzu. Wystarczy pamiętać o kilku stałych datach i nieco zmienić swoje przyzwyczajenia, aby uniknąć zaskoczeń i cieszyć się wolną niedzielą w pełni.